Alamat ng Aktibista - ni greg bituin jr.

ALAMAT NG AKTIBISTA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

bakit daw ba maraming aktibista ngayon
gayong walang tibak noong unang panahon
bakit daw may tibak na akala mo'y maton
at pawang maiinit, hindi mahinahon

may mga aktibista dahil nagsusuri
kung bakit ang lipunan ay maraming uri
bakit may ilang mayayamang pinupuri
habang naghihirap naman ay sari-sari

hindi ba't pantay-pantay tayong isinilang
kaya pantay-pantay dapat ang karapatan
bakit maraming tao yaong nanlalamang
ng kapwa at marami ring nahihirapan

marami ngang katanungan ang umuukilkil
sa maraming nakaranas din ng hilahil
nais nilang pagsasamantala'y masupil
at mga panlalamang sa kapwa'y matigil

silang nag-iisip niyon ay aktibista
silang mga kumikilos para sa kapwa
para sa pagkakapantay sa pulitika
sa ekonomya, lipunan, buhay ng masa

noon, walang tibak dahil pantay-pantay pa
nang lipunan ay primitibo komunal pa
ngayon, nagkaroon ng mga aktibista
dahil maraming mga mapagsamantala

may mapagsamantala nang dahil sa tubo
na kahit buhay ng kapwa'y handang ibubo
may nang-aapi, pumapatay ng kadugo
upang mabuhay lamang sa kanilang luho

dahil ito na'y lipunang kapitalismo
nasa panahon ng kalagayang moderno
napaunlad na ito ng mga obrero
ngunit maraming dukha sa panahong ito

sa panahong ito'y marami nang nangarap
na sa pagdurusa'y makawala nang ganap
kumilos na upang makaahon sa hirap
lipulin ang mga gahamang mapagpanggap

dito isinilang ang mga aktibista
sa kalagayang api ang maraming masa
na nakikibaka't nang maitayo nila
yaong lipunang walang pagsasamantala

Aktibista Ako Noon at Ngayon

AKTIBISTA AKO NOON AT NGAYON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig bawat taludtod

aktibista ako noon hanggang ngayon
at humaharap sa mga bagong hamon
kumikilos akong pawang nilalayon
bulok na sistema'y mabago na ngayon

aktibista akong nag-oorganisa
ng kapwa mahirap, at maraming masa
silang nais naming maging sosyalista
upang mabago ang bulok na sistema

walang sinasanto ang aking panulat
iba't ibang isyu'y aking inuungkat
at nakikibakang sabay pagmumulat
diwang sosyalismo ang dala sa lahat

marunong umibig akong aktibista
lalo na't makita'y magandang kasama
na para sa akin ay isang diyosa
sa puso ko't diwa'y naroroon siya

aktibista akong ang pinapangarap
ay kaginhawaan ang ating malasap
at mapawi na ang ating paghihirap
kaya makibaka na tayo nang ganap

aktibista ako magpakailanman
laging nagsusuri ng isyu ng bayan
nasa'y mabago na ang ating lipunan
kung saan wala nang mahirap, mayaman

Mga Kasabihang Tibak

MGA KASABIHANG TIBAK
nilikha ni Gregorio V. Bituin Jr.

ang di lumingon sa pinanggalingan
flags, banners at plakards ay naiiwan

ang taong nagigipit
sa tibak lumalapit

ang lumalakad ng mabagal
sadyang sa rali hinihingal

aanhin pa ang gobyerno
kung namumuno ay trapo

ang pagiging aktibista'y di isang biro
na parang kaning iluluwa pag napaso

ang tapat na kaibigan, tunay na maaasahan
ang tapat na aktibista ay tunay na sosyalista

magsama-sama at malakas
tulad din ng grupong Sanlakas
magwatak-watak at babagsak
kung di sama-sama ang tibak

huli man daw sila't magaling
sa rali'y nakakahabol din

pag tinyaga mo ang masa
nakakapag-organisa

ang sumasama sa rali
ay dakila at bayani
di inisip ang sarili
kundi buhay ng marami

buti pa sa barung-barong
ang nakatira'y tao
kaysa sa malakanyang
ang nakatira'y gago

aanhin pa ang kongreso
kung pugad na ng bolero
pati na yaong senado
kung batas nila'y pangtrapo

Mga Rosas sa Hardin ni Inang - ni Merck Maguddayao

MGA ROSAS SA HARDIN NI INANG
ni Merck Maguddayao

Nangawala ang mga rosas
Sa hardin ng aking Inang,
Dahil ito'y pinitas
Ng mga kabinataa't kadalagahang
Natangay sa agos ng pagliyag.

Nangawala ang mga kabinataan,
Sa romansang pambata sila'y umalpas.
Maging mga kadalagaha'y di nagpaiwan,
Sila'y tumindig at nangahas,
Natangay sa agos ng pag-aaklas.

Nangawala ang mga nagsipag-aklas -
Silang mga tumungo sa kalsada,
Naging aktibista, organisador o di kaya'y nag-armas,
Hinarap ang kulog ng "truncheon" at ulan ng bala,
At natangay ng agos ng pandarahas.

Nangawala ang mga mararahas
Sa Gobyernong tiwali at puno ng ahas,
Isinuko ang kapangyarihan at armas,
Sa taongbayang sama-samang bumalikwas.
Lumang sistema'y nilamon ng
Pag-agos ng Rebolusyon.

Tumubong muli ang mga rosas
Sa puntod ng aking Inang
At ng libong mapangahas
Na kabinataa't kadalagahan.
Ang tubig ay muling umagos
Sa bukal ng malayang lipunan.

Kalayaan at Pagbabago - ni Ka Oca

Kalayaan at Pagbabago
- Ka Oka (Political Detainee; Manila City Jail, 2009)

Mga detenido
at bilanggong pulitikal
Kung gaya ng ibon...
lilipad sa kalawakan
Upang makalaya
sa loob ng bilangguan.

Kalooban panatagin
Prinsipyo'y hawakan
Sigaw ng bayan,
Demokrasya!
Baguhin ang lipunang
Naghihikahos!

Dapat na ibigay
ang tunay na hustisya.
Maunlad na sambayanan
Tungo sa kapayapaan.

A poem made by Ka Oka, one of the Political Detainees of Manila City Jail. Given during the Paskuhan Sa Kampo 2009 to the Task Force Detainees of the Philippines.

proletaryo, mala-proletaryo, lumpen-proletaryo

proletaryo, mala-proletaryo, lumpen-proletaryo
ni Gem de Guzman

Sa pagsusuri ng mga uri, may tinatawag na uring manggagawa (proletaryo) at meron ding uring mala-manggagawa (mala-proletaryo) at lumpen-proletaryo. Hindi pare-pareho ang mga ito pero may komon na problema at interes. Pare-pareho silang maralita o kalakhan sa kanila ay maralita liban sa mga manggagawa ng malalaking korporasyon at gubyerno na may malalaking sweldo at di na maituturing na nagdarahop o dumadanas ng karalitaan. Ang mga manggagawa ng Victoria Textile and Garment sa Cainta ay maituturing na maralita, kabilang sila sa uring manggagawa. Ang mga vendors sa na kasapi ng MMVA sa Philcoa ay maituturing na maralita, kabilang sila sa mala-manggagawa. Ang mga nakatira sa tabing creek sa likod ng Philcoa Building ay maituturing na maralita, sila rin mismo ang mga nagtitinda sa Philcoa. Ang mga manggagawang bukid sa kanayunan ay maralita rin, sila ay kabilang sa uring manggagawa. At ang maliliit na magsasaka sa mga probinsya ay mga maralita rin, sila ay matatawag na mala-manggagawa kung di kasya ang ani nila sa kanilang ikabubuhay at kailngang magpaupa ng lakas-paggawa para mabuhay.

Yung mga isnatcher, GRO sa mga bar, pick-up girls ay tinatawag na lumpen-proletariat. Maralita rin sila. Yun ang ikinabubuhay nilang gawain.

Ang proletaryo, mala-proletaryo at lumpen-proletaro ay pawang walang ari-ariang kagamitan sa produksyon.

Meron ding uring magsasaka -- maliit, panggitna (na nahahati pa sa 3 saray) at mayaman. Yung maliit na magsasaka ay maituturing ng mala-proletaryado sa kanayunan dahil may bahagi ng kita niya sa isang taon na galing sa pagbebenta ng lakas-paggawa bukod pa sa inani o tinubo sa tanim sa kanyang lupa. Kabilang sa uring manggagawa (proletaryo) ang mga magbubukid na walang saka at nagpapaupa ng lakas-paggawa para mabuhay. Sila man ay maralita rin.

Ang tinatawag ninyong "maralita" ay misnomer sapagkat ang terminong maralita ay malawak ang sinasaklaw na mga uri o grupo ng tao. Pero sa pagkakagamit ninyo, ang maralita ay tumutukoy lang halos sa grupo ng tao na di-swelduhan (kaya alien sa kanila ang P125 na kahilingan) at nakatira sa di niya lupa, o sa relocation area ng gubyerno. Sa totoong buhay, hindi lang sila ang maralita. Ang terminong maralita ay isang deskripsyon ng kanilang kalagayan sa buhay hindi pangalan ng isang uri o grupo ng tao.

Sa kabilang banda, ang mga manggagawa sa modernong panahon ay ang mga swelduhan--sa industriya, komersyo, agrikultura, gubyerno, serbisyo. atbp. Meron silang employee-employer relationship, pormal man o di-pormal. Yaong mga di kabilang dito ay di manggagawa. Let's call a spade a spade.

Ang pagsusuri sa mga uri ay gabay ng mga rebolusyonaryo sa kanilang pagkilos at pagtatakda ng linya at taktika ng rebolusyon. Sino ba ang kaibigan, kaaway, panadalian, pangmatagalan, maasahang pwersa etc. Hindi iyon ginawa para sa diskusyong akademiko, manapay magsilbi sa praktikal na plano ng rebolusyon.

Mahalaga ang pagsusuri sa mga uri sapagkat ang nagdedetermina o nagtatakda ng consciousness o kamalayan ng isang tao o grupo ng mga tao ay ang kanyang pang-ekonomyang kalagayan. Iba ang kamalayan ng manggagawa sa isang taong tumutubo o kumikita mula sa pawis ng iba. Iba ang kamalayan ng manggagawang sumusweldo kaysa sa masang kumikita pero alang employer o panginoon.

Tungkol naman sa islogang "uring manggagawa, hukbong mapagpalaya". Di talaga naiintindihan pa yan ng malawak na masa. Sinasalamin yan sa halimbawang ipinrisinta ng kasama na ang masang "maralita" ay hinahanap ang mga manggagawa para iligtas sila sa demolisyon. Yan ang pagkakaunawa niya sa islogang nabanggit. Black Rider o Darna ang kanilang inaasam-asam o MANUNUBOS. Ang islogang ito ay pinaikling salita sa (1) namumunong papel ng uring manggagawa sa rebolusyon, bakit uring manggagawa lang ang maasahan, anong katangian meron sila na wala sa ibang uri?, (2) Ano ang gagawin ng talibang partidong proletaryo para magampanan ng uring manggagawa ang istorikal na tungkulin nito para sa sangkatauhan? pagmumulat sa malawak na manggagawa hanggang sa maging class-conscious ang uring manggagawa, pangunguna ng uring manggagawa sa pakikibaka para sa demokrasya bilang preparasyon niya sa kanyang tungkuling kunin ang kapangyarihan at itatag ang gubyerno ng manggagawa at sosyalismo. Pag naririnig ko ang islogang yan, naitatanong ko sa sarili ko---sino ang nakakaintindi dun? ano ang silbi nito kung alang nakakaintinding masa?


Gem