Martes, Disyembre 31, 2024

Lumang Taon, Lumang Sistema

LUMANG TAON, LUMANG SISTEMA

patuloy pa rin ang kahirapan
kahit sa pagtatapos ng taon
dukha'y lublob pa rin sa putikan
may tinik sa paang nakabaon

lumang taon ay lumang sistema
dalita'y gumagapang sa lusak
sa Bagong Taon, ganyan pa rin ba?
na buhay ng dukha'y hinahamak

wala raw pribadong pag-aari
kaya pinagsasamantalahan
ng mga lintang kamuhi-muhi
na talagang sa pera gahaman

pakikibaka'y patuloy pa rin
upang lipunang nasa'y mabuo
kadena ng pagkaapi'y putlin
lipunang makatao'y itayo

- gregoriovbituinjr.
12.31.2024

Lunes, Disyembre 30, 2024

Katahimikan

KATAHIMIKAN

tahimik sa totoong kagubatan
bagamat hayop ay nagbabangayan
pagkat kapwa nila ay sinasagpang
upang maging agahan o hapunan

maingay lang pag puno'y pinuputol
o minimina ang bundok at burol
pulitiko pa yaong nanunulsol
habang mamamayan ay tumututol

kaiba sa kagubatan ng lungsod
trapo ang sa bayan ay naglilingkod
dinastiya pa silang nalulugod
lalo't salapi'y ipinamumudmod

sa silid-aralan dapat tahimik
nang itinuro sa diwa'y tumitik
sa pabrika man ng metal at plastik
sa trabaho'y walang patumpik-tumpik

kahit sa lipunang kapitalista
tahimik silang nagmamanipula
nag-iingay naman ang aktibista
upang isyu'y mapabatid sa masa

sabi, sa tenga ang katahimikan
walang ingay kaya katahimikan
subalit iba ang kapanatagan
pag payapa ang puso't kaisipan

- gregoriovbituinjr.
12.30.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa ZOTO Day Care Center sa Navotas

Linggo, Disyembre 29, 2024

Idiskwalipika ang mga dinastiyang pulitikal

IDISKWALIPIKA ANG MGA DINASTIYANG PULITIKAL

kapag pulitikal na dinastiya
ang ibinoboto pa rin ng masa
hinahalal ba'y mapagsamantala
nariyan pa ba'y bulok na sistema

upang manalo pa sa pulitika
namumudmod ng pera sa kampanya
upang mabili ang boto ng masa
limang daang piso, bigas, ayuda

dinastiya pag ama ay senador
habang ina naman ay gobernador
ang anak nila sa bayan ay meyor

habang kongresista naman ang lolo
lider pa ng SK ang kanyang apo
at kapitan ng barangay ang tiyo

sigaw ng masa: idiskwalipika
iyang pulitikal na dinastiya
pawang galing sa iisang pamilya
yaong naghahari sa pulitika

matapos ang eleksyon, wala ka na
nalulong na sa bulok na sistema
sa susunod na halalan, huwag na
huwag iboto iyang dinastiya

- gregoriovbituinjr.
12.29.2024

* litratong kuha ng makatang gala

Sabado, Disyembre 28, 2024

Dalawang 13-anyos na Nene

DALAWANG 13-ANYOS NA NENE

dalawang Nene na parehong trese anyos
ay biktima sa magkahiwalay na ulat
isa'y nadale ng 5-star sa daliri
isa'y ginahasa matapos mangaroling

nagkataon lang trese anyos ang dalawa
edad nga ba ng kainosentehan nila?
sinapit nila'y kalunos-lunos talaga
magba-Bagong Taon silang di nagsasaya

wala sa edad iyan? baka nagkataon?
pagtingin ko ba'y isa lang ispekulasyon?
"Kaiingat kayo!" ang siyang bilin noon
ng bayaning halos kinalimutan ngayon

tunay na kaylungkot ng Bagong Taon nila
isa'y naputukan, isa'y nagahasa pa

- gregoriovbituinjr.
12.28.2024

* ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, 28 Disyembre 2024, pahina 8 at 9

Ginahasa matapos mangaroling

GINAHASA MATAPOS MANGAROLING

sadyang kalunos-lunos ang sinapit
ng isang trese anyos na babae
ginahasa matapos mangaroling 
bisperas ng pasko iyon nangyari 

ulat itong makadurog-damdamin
tila puso'y pinipisak talaga
kung siya'y anak ko, ako'y gaganti
sa mga taong nanghalay sa kanya

sabi'y ihahatid siya sa bahay
ng dalawang suspek na tagaroon
subalit sa baywalk siya'y hinalay
talagang halimaw ang mga iyon

at sa pagsusuri ay positibo
ngang hinalay ang nasabing babae
hustisya'y dapat kamtin nang totoo
at dalawang suspek ay masakote

- gregoriovbituinjr.
12.28.2024

* ulat mula sa pahayagang Pang-Masa, 28 Disyembre 2024, headline at p.2

Relatibo

RELATIBO

sa mga kamag-anak ko't katoto
kapisan, kumpare, kaugnayan ko
pulitikal at personal ba'y ano?
masasabi ba nating relatibo?

piho, sa akin ay magandang aral
lalo't ang personal ko'y pulitikal
isa itong prinsipyong unibersal
kaya sa aktibismo'y tumatagal

pinipilit ugnayan ay mabuo
at prinsipyong tangan ay di maglaho
suliranin ma'y nakapanlulumo
ay tutupdin anong ipinangako

pakikibaka'y isinasabuhay
maraming bagay ang magkakaugnay
mga sagupaan ma'y makukulay
madalas ay talaga kang aaray

- gregoriovbituinjr.
12.28.2024

Biyernes, Disyembre 27, 2024

Pagdalaw sa Bilibid

PAGDALAW SA BILIBID

sinamahan ko ang MAG - Medical Action Group
at iba pa sa human rights organization
tulad ng staff ng PAHRA, Task Force Detainees
at dalawa kami sa XD Initiative

taon-taon na namin itong ginagawa
para sa mga umaasam nang paglaya
tuwing sasapit ang panahong kapaskuhan
at magbigay ng konting pangangailangan

ang samahan sila sa dakilang layunin
ay nasa aking diwa, puso't saloobin
lalo't napiit ay bilanggong pulitikal
na naroroon sa Bilibid nang kaytagal

mabuti't muling nakasama ngayong taon
upang aming magawa yaong nilalayon

- gregoriovbituinjr.
12.27.2024

* litratong kuha bago pumasok sa Bilibid, 27 Disyembre 2024, bawal ipasok sa loob ang selpon, iniwan namin ito sa sasakyan
* PAHRA - Philippine Alliance of Human Rights Advocates
* XDI - Ex-Political Detainees Initiative 

Huwebes, Disyembre 26, 2024

O, dilag kong minumutya

O, DILAG KONG MINUMUTYA

O, dilag ko't tanging minumutya
akong sa labana'y laging handa
daanan man ng maraming sigwa
buhay ko'y iaalay kong sadya

ganyan daw kasi ang umiibig
habang iwing puso'y pumipintig
kahit pumiyok ang abang tinig
di patitinag, di palulupig

magsasama hanggang kamatayan
anumang pinasukang larangan
sa labanan at kapayapaan
sa lansangan man at sa tahanan

suliranin man ay di mawari
magtutulungan, magpupunyagi
upang tupdin at maipagwagi
ang pangarap nati't minimithi

- gregoriovbituinjr.
12.26.2024

Miyerkules, Disyembre 25, 2024

Sampung piso na ang kamatis

SAMPUNG PISO NA ANG KAMATIS

ang isang balot na kamatis
tatlong laman ay trenta pesos
pagsirit ng presyo'y kaybilis
buti't mayroon pang panggastos

imbes pangsahog na'y inulam
isang kamatis sa umaga
kamahalan ay di maparam
kailan muli magmumura

habang iba'y itinatapon
lang ito't labis na naani
ngunit sa lungsod ay di gayon
dapat mo itong binibili

mabuti pa'y magtanim nito
kahit sa bakuran o paso
may mapipitas kang totoo
pag kamatis mo na'y lumago

- gregoriovbituinjr.
12.25.2024

Merry Christmas kahit Many Krisis ang Masa

MERRY CHRISTMAS KAHIT MANY KRISIS ANG MASA

buong puso ang pagbati ko't umaasa
na mababago pa ang bulok na sistema
Merry Christmas kahit Many Krisis ang Masa
kaya patuloy pa rin tayong makibaka

panahon ngayon ng pagsasaya sa mundo
dahil sa kaarawan ng kanilang Kristo
malagim man ang sitwasyon ng Palestino
may kontraktwalisasyong salot sa obrero

nariyan din ang dinastiyang pulitikal
na namumudmod ng ayudang nakakamal
presyo ng pangunahing bilihi'y kaymahal
ang pagtaas ng sahod ay sadyang kaybagal

di pala para sa ISF ang 4PH
kulang din ang badyet ng Philhealth at D.O.H.
sa trilyong utang ng bansa, masasabing each
Pinoy na'y may utang, VP pa'y mai-impeach

dahil rin sa klima, tao'y nahihirapan
badyet sa serbisyo publiko'y nabawasan
saan na napupunta ang badyet na iyan?
gagamitin ba sa susunod na halalan?

muli, Merry Christmas, pagbating taospuso
Many Krisis ang Masa, saan patutungo?
baka Bagong Taon ay haraping madugo
krisis ba'y kailan tuluyang maglalaho?

- gregoriovbituinjr.
12.25.2024

Martes, Disyembre 24, 2024

Ingat po upang di masunugan

INGAT PO UPANG DI MASUNUGAN

kaytinding ulat sa pahayagan
nasunugan ang tatlong barangay
christmas lights umano ang dahilan
at magkakadikit pa ang bahay

na mabilis nilamon ng apoy
bahay ay nawala sa sang-iglap
dama mo'y para ka nang palaboy
naabo pati mga pangarap

ang mga bumbero sa probinsya
ay rumesponde naman umano
ang apektado'y daang pamilya
na sa ebakwasyon magpapasko

sadyang kayhirap pag nagkasunog
kaya lagi po tayong mag-ingat
pagkat sa puso'y nakadudurog
maging alerto't huwag malingat

- gregoriovbituinjr.
12.24.2024

* mula sa ulat sa pahayagang Bulgar na may pamagat na: "3 Barangay Nilamon ng Apoy", Disyembre 24, 2024, p.1-2

Lunes, Disyembre 23, 2024

Tirang pagkain, panlaban daw sa gutom

TIRANG PAGKAIN, PANLABAN DAW SA GUTOM

di pagpag, kundi tirang pagkain
na sumobra sa mga restoran
di nabenta sa mga fast food chain
ay panlaban daw sa kagutuman

kung isipin, magandang ideya
ng isang ahensya ng gobyerno
subalit paano ang sistema
sa ilalim ng kapitalismo

na yaong natira'y tinatapon
pag di nabenta, kahit malugi
kaysa ibigay ang mga iyon
sa dukhang sa gutom ay sakbibi

pipila pa ba ang mga dukha
upang abangan ang di nabili
pakakainin ba ang kawawa
ng pulitikong nais magsilbi

baka ideya'y papogi points lang
o baka wala kasing maisip
silang kongkretong pamamaraan
upang nagugutom ay masagip

- gregoriovbituinjr.
12.23.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, 23 Disyembre, 2024, headline at p.2

Ang maikling kwento sa Taliba ng Maralita

ANG MAIKLING KWENTO SA TALIBA NG MARALITA
Munting sanaysay at tula ni Gregorio V. Bituin Jr.

May ilan pang isyu ng Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), ang hindi pa nagawa. Subalit tinatapos ko pa rin. Kahit paunti-unti. Lalo na't apatnapu't siyam na araw akong nagbantay kay misis sa ospital.

Subalit bakit dapat gawin pa rin iyon? Una, dahil sa pagtatala ng kasaysayan ng mga mahahalagang pangyayari't pagkilos na nilahukan ng KPML. Ikalawa, dahil nalalathala dito ang mahahalagang isyu ng pabahay at kahirapan, at pagsusuri sa isyu ng maralita. Ikatlo, upang may mabasa ang mga maralitang kasapi ng KPML, at maitago nila iyon bilang testamento ng kasaysayan at pakikibaka ng mga maralita. Ikaapat, dahil nalalathala rito ang panitikang maaaring iambag sa panitikang Pilipino, tulad ng mga tula at maikling kwento.

Nitong Nobyembre lang ay kumontak sa akin ang mga estudyante ng isang pamantasan sa Batangas, at ginawa nilang thesis ang tatlo kong maikling kwentong may kaugnayan sa State of the Nation Address (SONA). Ito ang mga kwentong "SONA na naman, sana naman..." (Taliba isyu, Hulyo 16-31, 2023, pahina 18-19), "Budul-Budol sa Maralita" (Taliba Pre-SONA isyu, Hulyo 1-15, 2024, pahina 18-19), at "Bigong-Bigo ang Masa" (Taliba Post-SONA isyu, Hulyo 16-31, 2024, pahina 18-19). Napakalaking karangalang makapanayam ako ng mga estudyanteng iyon. Ibinalita naman nila sa akin na nakapasa sila sa kanilang thesis.

Mula Setyembre hanggang ngayong Disyembre na siyang backlog ng Taliba, ito ang pinagkukunutan ko ng noo. Bukod sa mga balita ay pinag-iisipan ko kung paano ko isusulat sa maikling kwento ang mga tampok na isyu ng panahong iyon. Paghahanda ko rin bilang kwentista ang pagsusulat ng mga kwento upang balang araw ay makapagsulat ng nobela, at maisaaklat iyon, na siya kong pangarap - maging ganap na nobelista.

Dalawang beses isang buwan lumalabas ang Taliba ng Maralita. Ibig sabihin, dalawampu't apat na isyu sa isang taon. Kaya kung may apat na buwan pang backlog, may walong isyu ang dapat kong tapusin. Isasama ko ang mga kuha kong litrato sa rali, pati pahayag ng mga kapatid na organisasyon, upang hindi naman ako matulala sa dami ng trabaho. Ang pagsusulat ang tungkulin ko sa organisasyon, pagsusulat ng pahayag, at ang pagkatha ng maikling kwento at tula ang kinagigiliwan kong gawin. Subalit mga kwento at tula sa pagsusulong ng pakikibaka ng mga maralita laban sa pang-aapi't pagsasamantala ng sistemang bulok, tungo sa isang lipunang walang pagsasamantala ng tao sa tao at sa kalikasan.

Pinagnilayan ko't sinulat sa tula ang mithiing ito para sa tuloy-tuloy na paglalabas ng publikasyong Taliba:

adhika ko pa ring gawin ang mga isyu
ng pahayagang Taliba ng Maralita
sulatin ang balita, kumatha ng kwento
at tula, at magsuri ng isyu ng dukha

pakikibaka ng dukha'y pag-iisipan
at ilathala ano bang kanilang layon
sapagkat bawat laban ay may kasaysayan
na dapat matala sa aming publikasyon

kolum ni Pangulong Kokoy Gan ay patnubay
sa pakikibaka ng kapwa mahihirap
habang litrato ng pagkilos ay patunay
ng adhika ng dukha't kanilang pangarap

na isang lipunang wala nang pang-aapi
at pagsasamantala, ang sila'y mahango
sa hirap, kaya tuloy ang pagbaka't rali
laban sa mga kuhila't laksang hunyango

12.23.2024

Sabado, Disyembre 21, 2024

Ang luma't bago kong sombrero

ANG LUMA KO'T BAGONG SOMBRERO

may luma't bago akong sombrero
ang una'y pangrali araw-araw
pangalawa'y may tatak na bago
pagkat Luke Forward ang tinatanaw

tunog Look Forward sa hinaharap
upang makamit ang adhikain
kung paano tupdin ang pangarap
na pagsasamantala'y supilin

sombrerong mayroong panawagan
upang maipagwagi si Ka Luke
sa Senado'y maupong tuluyan
kinatawan ng masa'y maluklok

luma'y beterano na sa rali
proteksyon sa ulo, init, lamig
sombrerong matagal na nagsilbi
upang obrero'y magkapitbisig

tunay akong nagpapasalamat
sa sombrerong proteksyon talaga
upang kumilos laban sa ugat
ng pag-api't bulok na sistema

- gregoriovbituinjr.
12.21.2024     

Biyernes, Disyembre 20, 2024

Ang rebulto ni Galicano C. Apacible sa Balayan, Batangas

Rebulto ni Galicano C. Apacible, manggagamot, at propagandista mula Balayan, Batangas. Kasama ni Rizal nang itatag ang El Compañerismo, lihim na samahang pulitikal na itinatag sa Maynila noong 1890s.

Halina't basahin ang nakasulat sa marker:

GALICANO C. APACIBLE
(1864-1949)

Manggagamot, propagandista, diplomatiko, mambabatas at makabayan. Ipinanganak sa Balayan, Batangas 26 Hunyo 1864. Kasama si Dr. Jose Rizal at iba pang mga mag-aaral na Filipino, itinatag sa Maynila ang El Compañerismo, isang lihim na samahang pulitikal noong 1890s. Isa sa mga nagtatag ng pahayagang propagandistang La Solidaridad noong 1889. Pangulo ng Asociacion Solidaridad Filipina sa Barcelona noong 1888 at ng Komite Sentral ng mga Filipino sa Hongkong noong 1898. Tagapayo ng Mataas na Konseho ng mga Rebolusyonaryong Filipino at kinatawan ng Republika ng Pilipinas sa Tsina, 1989-1899. Natatanging sugo sa Amerika at Europa, 1900-1901. Isa sa mga tagapagtatag ng Lapiang Nacionalista, 1906. Gobernador ng Batangas, 1908-1909; Kinatawan ng Batangas sa Asamblea ng Pilipinas, 1910-1916; Kalihim ng Pagsasaka at Likas na Yaman, 1917-1921. Yumao 22 Marso 1949.

Ang mga litrato ay kuha ng makatang gala sa Balayan, Batangas, Disyembre 19, 2024. Sumaglit muna sa Balayan upang kausapin ang aking ina. Lumuwas din ng Maynila kinagabihan.

GALICANO C. APACIBLE

kasama ni Rizal at isa ring bayani
ngalan niya'y Galicano C. Apacible
isinilang parehong taon ni Mabini
parehong Batangenyo ang dalawang are

si Apacible ay isang diplomatiko
manggagamot at propagandistang totoo
kasama ni Rizal at iba pang Filipino
ay tinatag nila ang El Compañerismo

na lihim na samahang pulitikal noon
siya'y naging pangulo ng Asociacion
sa Barcelona't Komite Sentral sa Hongkong
sa Mataas na Konseho ng Rebolusyong

Filipino at kinatawan din sa Tsina
tanging sugo rin sa Amerika't Europa
nagtatag din ng Lapiang Nacionalista
kinatawan ng Batangas sa Asamblea

ng bansa, Gobernador din ng lalawigan
Kalihim ng Pagsasaka't Likas na Yaman
tulad ni tatay, isinilang sa Balayan
si Apacible ay bayani rin ng bayan

- gregoriovbituinjr.
12.20.2024

Ang rebulto ni Mabini sa Balayan, Batangas

Rebulto ni Gat Apolinario Mabini sa Balayan, Batangas. Ang nakasulat sa marker: 

APOLINARIO MABINI y MARANAN
23 July 1864 - 13 May 1903

Isa sa mga bayani ng Pilipinas, abogado, tagapayo ng pangulo, at punong katiwala (o punong ministro) ng pamahalaan na kumatha sa mga alituntunin ng Konstitusyon ng Unang Republika ng Pilipinas. Siya ay kilala bilang "Dakilang Lumpo" o "Dakilang Paralitiko" at "Utak ng Rebolusyon."

Kuha sa Balayan, Batangas, Disyembre 19, 2024.

Sumaglit muna sa Balayan upang kausapin ang aking ina. Lumuwas din ng Maynila kinagabihan.

APOLINARIO MABINI

isa sa ating mga bayani
si Gat Apolinario Mabini
mula sa lalawigang Batangas
bayaning tanyag sa Pilipinas
siya'y tagapayo ng pangulo,
at gumampan ding punong ministro
kinatha'y mga alituntunin
ng unang Saligang Batas natin
siya'y "Dakilang Paralitiko"
tinatawag ding "Dakilang Lumpo"
kilalang "Utak ng Rebolusyon"
sa kasaysayan ng ating nasyon
kay Mabini, Mabuhay! Mabuhay!
taospuso kaming nagpupugay!

- gregoriovbituinjr.
12.20.2024

Martes, Disyembre 17, 2024

Paskil sa sahig ng traysikel

PASKIL SA SAHIG NG TRAYSIKEL

may abiso sa sahig ng traysikel
kong sinakyan: "Bawal manigarilyo"
tagos sa puso't diwa'y umukilkil
kahit sa makatang di nagbibisyo

kundi ang magsulat ng kwento't tula
minsan paksa'y yaong nasa hinagap
bisyo'y pagninilay at tumingala
sa kisame o kaya'y alapaap

anong masasabi ng nagyoyosi
na may paalala doon sa sahig
tunay iyong mahalagang mensahe
ipinaskil ang di maisatinig

salamat at may paalalang ganyan
habang patungo sa paroroonan

- gregoriovbituinjr.
12.17.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/wwAHJD8msl/ 

Lunes, Disyembre 16, 2024

Ang apat na Pepe

ANG APAT NA PEPE 

bida si FPJ sa Pepeng Kaliwete
at si Ramon Revilla sa Pepeng Kuryente
kilala ring partner ni Pilar ay si Pepe 
mas tanyag na Pepe si Rizal na bayani

sa kamalayang Pinoy ay naroon sila
lalo't taga-dekada otsenta't nobenta
tatlo sa kanila'y sikat sa pelikula,
sa panitikang bayan, isa'y sa historya

mga Pepe, maraming salamat sa inyo
kabataan nami'y naging bahagi kayo
sa mga maaksyong pelikula ay hero
bida kayong tumatak sa puso ng tao

bida si Rizal, pambansang bayani natin
si Senador Revilla'y naglingkod sa atin
si FPJ ay tumakbong pangulo man din
si Pepe't Pilar nasa panitikan natin

- gregoriovbituinjr.
12.16.2024

Sabado, Disyembre 14, 2024

Tsaang oregano

TSAANG OREGANO 

lumago na ang tanim ni misis na oregano
kung saan dahon naman niyon ay pinipitas ko
upang sa takure ay pakuluan ngang totoo

at kapag maligamgam na'y saka ko iinumin
na parang tsaa, pampalusog sa katawan man din
ah, kalusugan, aba'y dapat ka naming isipin

tsaa itong maraming benepisyo sa katawan
buti't naisipan ni misis na itanim iyan
siyang tunay, kaylalago na nila sa bakuran

sa mga saliksik, pang-alis ng toxic substances,
panlaban daw sa implamasyon, hika, diabetes,
pagbuburis, bakterya, cancer at iba pang istres

kaya tsaang oregano ay dagdag sa arsenal
ng kalusugan matapos lumabas ng ospital
pandagdag lakas, upang di rin agad hinihingal

kaya ngayon, sa tsaang ito ako  na'y masugid
na tagapagtaguyod lalo't may tanim sa gilid
tara nang magtsaang oregano, mga kapatid

- gregoriovbituinjr.
12.14.2024

* buris - nagtutubig na tae

Linggo, Disyembre 8, 2024

Laban sa OSAEC

LABAN SA OSAEC

muli, mayroong balitang paglabag sa OSAEC
online sexual abuse and exploitation of children
aba, isa iyong krimeng sadyang kahindik-hindik
dahil sariling anak ang ginagamit sa krimen

aba'y mantakin mo! sa online ay ibinubugaw
ang isang buwang sanggol at kambal na pitong anyos
bata pa'y para silang tinarakan ng balaraw
dalawang nanay at tiyuhin, ang gamit ay sex toys

kahirapan ng buhay ba'y ituturong dahilan
kaya binubugaw online ay mga anak nila
o yao'y alibi lang sa kanilang kahayukan
na pati mga batang walang muwang ay biktima

aba'y dapat lang makulong ang mga tarantado
hustisya para sa mga bata'y dapat makamit
dahil mga bata ang kanilang pineperwisyo
bakasakaling ganyang krimen ay di na maulit

- gregoriovbituinjr.
12.08.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Disyembre 4, 2024, headline at 2

Sabado, Disyembre 7, 2024

Pagsulat, pagmulat, pagdalumat

PAGSULAT, PAGMULAT, PAGDALUMAT

nasa ospital man / tuloy ang pagsulat
tila yaring pluma / ay di paaawat
pagkat tibak akong / layon ay magmulat
lalo na't kayraming / masang nagsasalat

dapat nang baguhin / ang sistemang bulok
at sa sulirani'y / huwag palulugmok
dapat baligtarin / natin ang tatsulok
at ang aping dukha'y / ilagay sa tatsulok

wala nang panahon / upang magpagapi
sa mga problemang / nakakaaglahi
dapat ipaglaban / ang prinsipyo't puri
at dapat labanan / yaong naghahari

nadadalumat ko / ang pakikibaka
nitong manggagawa't / mga magsasaka
bulok na sistema'y / dapat baguhin na
karaniwang masa / ang ating kasama

tungo sa lipunang / may pagkakapantay
mundong makatao'y / layo nati't pakay
bagong sistema ba'y / ating mahihintay?
o kikilos tayo't / kamtin iyong tunay?

- gregoriovbituinjr.
12.07.2024

May kolum pa sa dyaryo ang may arrest order

MAY KOLUM PA SA DYARYO ANG MAY ARREST ORDER

naulat na wala na sa bansa, Disyembre Kwatro
si Harry Roque, spokesperson ng dating pangulo
na may arrest order umano mula sa Kamara
kung wala na sa bansa, paanong darakpin siya

kolum ni Roque'y nalathala, Disyembre Siyete
kung nakalabas ng bansa, bakit ito nangyari
pa-email-email lang, kanyang kolum ay tuloy pa rin
gayong may kaso pala siyang qualified trafficking

bagamat animo'y pinaglalaruan ang batas
siyang may arrest order, kolum pa'y labas ng labas
kalayaan sa pamamahayag pa'y tinamasa
tulad ni Amado Hernandez, isang nobelista

at kumatha ng mga tulang Isang Dipang Langit
sa Bilibid sa Muntinlupa nang siya'y napiit
di pa nadakip si Roque, patuloy lang ang kolum
ah, pluma'y malaya sa harap man ng paghuhukom

pluma ng makatang tibak tulad ko'y di mapigil
kung mapiit muli't sa aktibismo'y sinisiil
tunay na sagrado ang kalayaang magpahayag
kahit sa batas ng estado'y mayroong paglabag

- gregoriovbituinjr.
12.07.2024

* ulat mula sa Pilipino Star Ngayon, Disyembre 4, 2024, p.3
* kolum mula sa Philippine Star, Disyembre 7, 2024, p.7

Miyerkules, Disyembre 4, 2024

Banner ng TFDP

BANNER NG TFDP

nakasakay akong dyip puntang pagamutan
tinatakang banner sa Kamias nadaanan
TFDP iyon, agad kong kinodakan
naghahanda na sa Araw ng Karapatan

lampas isang buwan na kami sa ospital
di ko sukat akalaing gayon katagal
na nagbabantay sa aking asawang mahal
ay, ramdam ko pa rin ang pagkakatigagal

ngunit nang makita ang banner ay sumigla
nabuhay ang loob mula pagkatulala
biglang lumakas ang katawan, puso't diwa
tila naalpasan ko ang kaytinding sigwa

kaya sa Araw ng Karapatang Pantao
sa pagkilos nila'y sasama muli ako
panata sa sarili'y magsilbing totoo
sa masa, sa maralita't uring obrero

- gregoriovbituinjr.
12.04.2024

* TFDP - Task Force Detainees of the Philippines 

Lunes, Disyembre 2, 2024

Nilay

NILAY

nakikibaka pa rin
kahit ako'y gabihin
kahit dito'y ginawin
kahit walang makain

tibak kaming Spartan
ay patuloy sa laban
nais naming makamtan
pangarap na lipunan

at dapat ding isipin
ang kalusugan natin
habang papag-alabin
ang puso't diwa pa rin

para sa masa't uri
obrero'y ipagwagi
mga pag-aaglahi'y
di dapat manatili

- gregoriovbituinjr.
12.02.2024

Linggo, Disyembre 1, 2024

The artistry and activism in me

THE ARTISTRY AND ACTIVISM IN ME

when painter Marcel Duchamp died
that was the day I was born
when massacre of students in
Tlatelolco, Mexico happened
that was the day I was born

a painter died, a future poet 
was conceived from her mother's womb
protesting students were massacred
a future student and activist
was conceived from her mother's womb

in my blood is the shaper of words in Filipino
who's father is a Batangueno
who's mother is a Karay-a from Antique
who inculcated in me words that is deep
even if I was raised as a Manilenyo

also in my blood were Spartan activists
who fight for equality, justice and truth

Duchamp and the Tlatelolco students
have died the day I was born
their memory and legacy will be
in my blood, brain, heart and bone

I will continue the artist in me
I will continue the activist in me

I don't usually believe
in what they call reincarnation
I just thought that the date of their 
death is the same as my birth

I was born probably to become artist of words,
as a poet, and as an Spartan activist
and that I will continue to be
to serve the people and the working class
to be one in changing the rotten system
to make a heart in a heartless world

- gregoriovbituinjr.
12.01.2024

* written while contemplating in a hospital with my wife who is still recuperating

Disyembre na naman

DISYEMBRE NA NAMAN

ramdam ang simoy ng hanging amihan
na tanda ba ng parating na ulan?
Disyembre na, marahil kaya ganyan
climate change, klima'y nag-iba naman

unang araw ng Disyembre, World AIDS Day
a-syete, Political Prisoners Day
sa ikasiyam, Anti-Corruption Day
sa petsa sampu naman, Human Rights Day

may sanlinggo pang ang dukha'y hihibik
yaong Urban Poor Solidarity Week
na baka gawing Urban Poor Protest Week
pagkat sa hirap pa rin nakasiksik

tatlong linggo na lamang at Pasko na
paulit-ulit, wala bang pag-asa?
kayrami pang palaboy sa kalsada
kayrami pa ring hanap ay hustisya!

- gregoriovbituinjr.
12.01.2024

Sabado, Nobyembre 30, 2024

Nilay sa salawikain

NILAY SA SALAWIKAIN

nagtitipon ako / ng salawikain
na marapat lamang / na pakaisipin
baka makatulong / upang paghusayin
ang buhay na iwi't / kalagayan natin

magandang pamana / mula sa ninuno
sa mga panahong / ang ilaw pa'y sulo
mga aral yaong / kanilang nabuo
kaya payo nila'y / kapara ng ginto

yaong di lumingon / sa pinanggalingan
di makararating / sa paroroonan
ang mga bayani / pag nasusugatan
ay nag-iibayo / ang kanilang tapang

pag naaning mangga'y / sangkaterbang kaing
ay alalahanin / ang mga nagtanim
sa hapag-kainan / pag may haing kanin
ay pasalamatan / kung sinong nagsaing

kapag nagkaisa / tungo sa paglaya
itong bayang api, / kakamti'y ginhawa
pag ipinaglaban / ang mithing dakila
ang ating kakampi'y / uring manggagawa

ang isa mang tingting / madaling baliin
ngunit maganit na / pag sandaang tingting
halina't alamin / ang salawikain
ng ating ninuno't / isabuhay natin

- gregoriovbituinjr.
11.30.2024

* kinatha sa ika-161 kaarawan ni Supremo Gat Andres Bonifacio

Ang mamahalin at ang mumurahing saging

ANG MAMAHALIN AT ANG MUMURAHING SAGING

nakabili ako ng saging sa 7-11
pagkat nais ko'y panghimagas matapos kumain
isa iyong lakatan subahil kaymahal na rin
ngunit ayos lang sapagkat tiyan ko'y nabusog din

hanggang mabasa ko ang isang ulat sa internet
tungkol sa banana art na sa dingding ipinagkit
na isinubasta at milyonaryo ang nagkamit
presyo'y 6.2 million dollar, wala nang humirit

tila sa kanya, presyo niyon ay napakamura
gayong sa akin, yaong bente pesos na banana
ay mahal na, talagang nakabubutas ng bulsa
magkaibang uring minulan, sadyang magkaiba

marahil ay pareho rin naman ang aming saging
kung matamis sa kanya, matamis din ang sa akin
ginawang banana art ang kanya kaya mahal din
subalit kapwa may potassium din kapag kinain

- gregoriovbituinjr.
11.30.2024

Ang makita ng makata

ANG MAKITA NG MAKATA

sa paligid ay kayraming paksa
samutsaring isyu, maralita,
dilag, binata, bata, matanda,
kalikasan, ulan, unos, baha

kahit mga karaniwang gawa
ng magsasaka at manggagawa
anumang makita ng makata
tiyak gagawan niya ng tula

tulad ng inibig niyang kusa
sinta, madla, tinubuang lupa
nasunugan, naapi, kawawa
tutula siyang puno ng sigla

pagkat buhay niya ang kumatha
at kakatha siyang buong laya
subalit di ang magpatirapa
sa mapang-api, tuso't kuhila

kung dapat, maghihimagsik sadya
upang hustisya'y kamtin ng madla
pluma niya'y laging nakahanda
maging ang katawan, puso't diwa

- gregoriovbituinjr.
11.30.2024

* kinatha sa ika-161 kaarawan ni Supremo Gat Andres Bonifacio

Biyernes, Nobyembre 29, 2024

Pakner sa paglaya ng inaapi

PAKNER SA PAGLAYA NG INAAPI
Nobyembre 29 - International Day of Solidarity with the Palestinian People 

minsan, pakner kami ni Eric pag may rali
o kung may aktibidad tulad ng sa U.P.
pag sinigaw namin: From the River to the Sea!
ay sasagot ang iba: Palestine will be Free!

kaya nga, ngayong Nobyembre bente-nuwebe
na International Day of Solidarity
with the Palestinian People, kaisa kami
nila na kalayaan yaong sinasabi

habang sa uring manggagawa nagsisilbi
sa bandilang Palestino, kami'y nag-selfie
na isyu ng paglaya nila'y mapalaki
at mapalayas ang mananakop na imbi

ka Eric, mabuhay ka't pagkilos ay pirmi
sana'y dinggin ng mundo ang ating mensahe
mga kasama, makiisa tayo dine
hanggang madurog ang anumang pang-aapi

- gregoriovbituinjr.
11.29.2024

* kuha ang litrato sa unang araw ng Fight Inequality Alliance (FIA) Global Assembly mula Setyembre 4-7, 2024 sa UP Diliman

Pakikiisa sa mamamayang Palestino

PAKIKIISA SA MAMAMAYANG PALESTINO

naritong nagpupugay ng taaskamao
sa lahat po ng mamamayang Palestino
sa International Day of Solidarity
with the Palestinian People ngayong Nobyembre

nawa'y mapagtagumpayan ninyo ang laban
mula sa panunupil ng kalabang bayan
nawa lugar ninyo'y tuluyan nang lumaya
at maitatag ang isang malayang bansa

kami rito'y lubusan pong nakikiisa
kami'y kasandig ninyo sa pakikibaka
laban sa pagsasamantala't pang-aapi
upang mananakop ay tuluyang iwaksi

magkasangga tayo sa lipunang pangarap
na wala nang kaapihan sa hinaharap
lipunang makatao'y dapat maitayo
at dapat maitatag sa lahat ng dako

- gregoriovbituinjr.
11.29.2024

MABUHAY ANG MGA PALESTINO!
Nobyembre 29 - International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Martes, Nobyembre 26, 2024

Pagbaka para sa alternatiba

PAGBAKA PARA SA ALTERNATIBA

ano nga bang alternatiba sa kapitalismo?
paano itatayo ang lipunang makatao?
sino ang dapat kumilos upang mangyari ito?
bakit dapat manguna rito'y ang uring obrero?

ah, kayrami kong katanungang dapat pagnilayan
mabuti't may mga pagtitipong nadadaluhan
na pinag-uusapan ay sistema ng lipunan
na mga kasama'y tibak na tagaibang bayan

lumaki na ako sa lansangan at nagrarali
at inaaral paano sistema'y makumpuni
kung saan walang pagsasamantala't pang-aapi
kaya patuloy ang pagkilos sa araw at gabi

halina't masdan ang paligid at tayo'y magnilay
sistemang bulok ay paano wawakasang tunay
dapat may alternatiba, pagkakapantay-pantay
walang mahirap, walang mayaman, patas ang buhay

- gregoriovbituinjr.
11.26.2024

* notbuk at bolpen ay mula sa dinaluhang Fight Inequality Alliance (FIA) Global Assembly noong Setyembre 4-7, 2024 sa UP Diliman

Linggo, Nobyembre 24, 2024

Nilay

NILAY

nais kong mamatay na lumalaban
kaysa mamatay lang na mukhang ewan
ang mga di matiyaga sa laban
ay tiyak na walang patutunguhan

minsan, pakiramdam ko'y walang silbi
sa masa pag nag-aabsent sa rali
tila baga ako'y di mapakali
kung kikilos lang para sa sarili

ngunit ngayon ako'y natitigagal
pagkat sa rali ay di nagtatagal
pagkat nagbabantay pa sa ospital
dahil may sakit pa ang minamahal

siya muna ang aking uunahin
at titiyaking mainit ang kanin
mamahali't aalagaan pa rin
sana siya'y tuluyan nang gumaling

- gregoriovbituinjr.
11.24.2024

Sabado, Nobyembre 23, 2024

Dapat nang kumayod

DAPAT NANG KUMAYOD

kumayod, magtrabaho't maging sahurang alipin
mga solusyon sa problema'y dapat hagilapin

ang buhay ko'y balintuna, aktibista, makata
kaysipag tumula gayong walang pera sa tula

sa masa'y kumikilos kahit na walang panustos
walang pribadong pag-aari, buhay ay hikahos

ang ginagawa'y Taliba, tumula't magsalaysay
kumatha ng mga kwento't pagbaka'y sinabuhay

ngunit ngayon, nahaharap sa problemang pinansyal
mga ipon ay di sapat pambayad sa ospital

naging tao nang nananalasa'y kapitalismo
kumilos upang lipunan ay maging makatao

subalit dapat kumayod, paano magkapera
ng malaki't may ipon para sa emerhensiya

hindi upang yumaman, kundi may ipampagamot
kalusugan ay lumusog, at mapatay ang salot

subalit sinong tatanggap sa akin sa pabrika?
maitatago ko ba ang pagiging aktibista?

maglako o magtinda ng gulay o kaya'y taho
upang makaipon lang, aba'y di iyon malayo

- gregoriovbituinjr.
11.23.2024

Martes, Nobyembre 19, 2024

Pagngiti

PAGNGITI

palaging ngumiti, ang payo sa cryptogram
na isang palaisipan sa pahayagan
dahil bĂșhay daw ay isang magandang bagay
at kayraming dapat ngitian nating tunay

cryptogram ay sinasagutan sa ospital
habang nagbabantay sa asawa kong mahal
higit tatlong linggo na kaming naririto
bukod sa pagtula, libangan ko'y diyaryo

ang pinayo ni Marilyn Monroe sa atin
tayo'y laging ngumiti, oo, Keep Smiling
subalit sa sakit ni misis ba'y ngingiti
ngingiti sa labas, loob ay humihikbi

makahulugan ang payo ng seksing aktres
ngumingiti ako pag kaharap si misis
upang ngiti rin niya'y aking masilayan
kahit siya'y nasa banig ng karamdaman

- gregoriovbituinjr.
11.19.2024

* "Keep smiling, because life is a beautiful thing and there's so much to smile about." ~ Marilyn Monroe
* larawan mula sa pahayagang Philippine Star, Nobyembre 19. 2024, pahina 9