Pagkakalat at paglilinis

PAGKAKALAT AT PAGLILINIS

nasita ang isa ngunit matindi ang kanilang sagutan

na paksa'y hinggil sa pagkakalat sa ating kapaligiran:

"Tapon ka nang tapon ng basura sa kalsada. Ano ka ba?"

"Hello! Nasa Pilipinas pa tayo. Ano ini-expect mo?"

ang isa'y batid kung bakit di dapat magkalat sa kalsada

subalit isa'y siniraan na ang sariling bansa niya

di ba't nagsisikap tayong bansa'y maging maganda sa mata

subalit marami pa rin talaga ang walang disiplina

kaya pagsikapan pa nating maging malinis ang paligid

sapagkat nais nating may mensaheng maaya tayong hatid

na kalinisan ng paligid ay dapat nating mapabatid

gawin natin ang dapat bagamat minsan tayo'y nauumid

- gregoriovbituinjr.

02.28.2025

* batay sa komiks mula sa pahayagang Bulgar, Pebrero 20, 2025, p. 4

Pagpapa-riso ng polyeto

PAGPAPA-RISO NG POLYETO

minsan, kailangan ding bumunot sa bulsa

pag naubusan na ng pamigay sa masa

upang ipagpatuloy ang pangangampanya

sa kandidatong prinsipyado't makamasa

dalawang kandidatong pag-asa ng bayan

matitinding kalaban ng katiwalian

kakampi ng manggagawa, di ng mayaman

kasangga ng maralita, di ng gahaman

Ka Leody de Guzman at Luke Espiritu

ang ating pambato sa loob ng Senado

dapat natin silang ikampanya ng todo

ang kanilang plataporma'y nasa polyeto

ipabasa sa higit na nakararami

at ipaunawa ang kanilang mensahe:

huwag iboto ang political dynasty

sa Senado, boses ng masa, magsisilbi

kaya polyeto nila'y ipina-riso rin

nang madagdagan ang ipamimigay namin

buti't may salaping sa bulsa'y bubunutin

upang sa pangangampanya'y di kukulangin

- gregoriovbituinjr.

02.28.2025

Simpatya sa asong si TikTok

 

SIMPATYA SA ASONG SI TIKTOK

I

di lang ako political activist

di rin lang ako human rights activist

isa ring environmental activist

ako rin ay animal rights activist

kaya ninais kong mag-vegetarian

ngunit na-COVID noong kasagsagan

ng pandemya, at ako'y pinayuhan

ng ninang na ito muna'y tigilan

para sa protina, magkarne ako

kaya ang payo niya'y sinunod ko

bagamat paminsan-minsan lang ito

ngunit madalas, isda't gulay ako

II

hayskul ako'y nakasama sa dula

pamagat ay Brother Sun, Sister Moon nga

lahat ng buhay dapat makalinga

yaong aral ni St. Francis sa madla

kaya masakit na mabalitaan

isang aso'y napagtripan ninuman

limang pana'y pinatagos sa laman

ay, kawawa ang kanyang kalagayan

dahil ba ngalan ng aso ay TikTok

kaya napagtripan ng mga bugok?

ang ginawa nila'y gawaing bulok

at talaga namang di ko malunok

may karapatan din ang mga aso

na dapat ipagtanggol din ng tao

bilang animal rights activist ako

ay dapat managot ang mga loko

III

inaamin ko, nakapatay ako

noon ng manok sa palad ko mismo

pagtirik ng mata'y nasaksihan ko

nakonsensya, ayaw ulitin ito

noong ako'y bata, aso'y pinatay

ng lasenggero't nasaksihang tunay

niluto't pinulutan nilang tambay

tanda ko iyon, di na napalagay

tumagos nga ang aral ni St. Francis

kaya di ko mapatay kahit ipis

ako na nga'y animal rights activist

na sa buhay ay di dapat magmintis

- gregoriovbituinjr.

02.27.2025

* ulat mula sa GMA News, 02.26.2025

* mababasa ang ulat sa mga sumusunod na kawing:

https://www.facebook.com/photo/?fbid=1097427535762236&set=pcb.1097427715762218  

https://www.gmanetwork.com/news/balitambayan/promdi/937495/aso-iginapos-at-tinadtad-ng-pana-sa-katawan-sa-negros/story/

https://www.facebook.com/photo/?fbid=1097537992417857&set=a.649184583919869

Nilay sa pagbaka

NILAY SA PAGBAKA

nanilay ko bawat pakikibaka

bakit dapat baguhin ang sistema?

bakit igagalang ng bawat isa

ang pagkatao't dignidad ng kapwa?

ano ba ang pantaong karapatan?

ano iyang hustisyang panlipunan?

bakit mga ito'y ipaglalaban?

bakit ba pagbabago'y ating asam?

nakatingala muli sa kisame

habang may minumuni sa kukote

ano ang ating adhika't mensahe?

sa mundong sangkatutak ang salbahe?

pagbabago ng sistema'y di biro

kahit madalas ako'y hapong-hapo

tuloy ang pagkilos ng buong puso

nang lipunang makatao'y matayo

- gregoriovbituinjr.

02.26.2025

Isang aral ng Edsa ang sama-samang pagkilos

ISANG ARAL NG EDSA ANG SAMA-SAMANG PAGKILOS

buhay ang sama-samang pagkilos ng sambayanan

buhay ang Edsa sa atin, sa diwa't kalooban

aral ng sama-samang pagkilos ay kailangan

upang mabago ang bulok na sistema't lipunan

sobra na ang pamumuno ng burgesyang kuhila

wakasan ang dinastiyang pulitikal sa bansa

asahan na natin ang alternatibo ng madla

ang uring manggagawa, ang hukbong mapagpalaya

isang aral ng Edsa ang sama-samang pagkilos

ng magkakauri upang kabuluka'y matapos

wakasan ang pagsasamantala't pambubusabos

ng mga elitista sa uring naghihikahos

wakasan ang pamamayagpag ng oligarkiya,

ng kapitalista, ng asendero, elitista

O, Bayan ko, wakasan na ang bulok na sistema!

at sama-samang itayo ang gobyerno ng masa!

- gregoriovbituinjr.

02.25.2025

* litratong kuha malapit sa People Power Monument habang ginugunita ang ika-39 na anibersaryo ng Unang Pag-aalsang Edsa

Pagbigkas ng tula sa People Power Monument

PAGBIGKAS NG TULA SA PEOPLE POWER MONUMENT

Ikalima ng hapon, sa harap ng People Power Monument, kasabay ng pagkilos ng mamamayan sa paggunita sa ika-39 na anibersaryo ng Unang Pag-aalsang Edsa, Pebrero 25,  2025, ay nag-bidyo-selfie ang makatang gala sa pagbigkas ng kanyang inihandang tula:

POSITIBO'T NEGATIBONG ARAL NG EDSA 1986

kasama ko si Dad sa unang pag-aalsang Edsa

pati na mga tagasimbahang kagrupo niya

dinala'y laksang pandesal na pinamigay nila

sa makitang tao sa Edsa na nakikiisa

iyon nga'y malaking kaganapan sa kasaysayan

na kung ating aaralin ay sadyang katunayan

na kung magkakaisa talaga ang mamamayan

kayang magpatalsik ng diktador sa ating bayan

sa panahong iyon, talagang masaya ang madla

subalit nang lumayas na ang diktador sa bansa

ang sabi'y pangako ng Edsa'y tuluyang nawala

sa gobyerno'y di nakapwesto ang obrero't dukha

pag-aalsa iyong buong mundo na ang pumuri

ngunit pumalit, mula rin sa naghaharing uri

kaya di pa rin natupad ang pangarap na mithi

palitan ang bulok na sistemang kamuhi-muhi

isa iyong malaking aral na dapat manilay

sa sama-samang pagkilos ay kakayaning tunay

na baguhin ang sistema't makamit ang tagumpay

huwag lang sa di kauri ang panalo'y ibigay

- gregoriovbituinjr.

02.25.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/xZmFIKOOOx/

Positibo't negatibong aral ng EDSA 1986

POSITIBO'T NEGATIBONG ARAL NG EDSA 1986

kasama ko si Dad sa unang pag-aalsang Edsa

pati na mga tagasimbahang kagrupo niya

dinala'y laksang pandesal na pinamigay nila

sa makitang tao sa Edsa na nakikiisa

iyon nga'y malaking kaganapan sa kasaysayan

na kung ating aaralin ay sadyang katunayan

na kung magkakaisa talaga ang mamamayan

kayang magpatalsik ng diktador sa ating bayan

sa panahong iyon, talagang masaya ang madla

subalit nang lumayas na ang diktador sa bansa

ang sabi'y pangako ng Edsa'y tuluyang nawala

sa gobyerno'y di nakapwesto ang obrero't dukha

pag-aalsa iyong buong mundo na ang pumuri

ngunit pumalit, mula rin sa naghaharing uri

kaya di pa rin natupad ang pangarap na mithi

palitan ang bulok na sistemang kamuhi-muhi

isa iyong malaking aral na dapat manilay

sa sama-samang pagkilos ay kakayaning tunay

na baguhin ang sistema't makamit ang tagumpay

huwag lang sa di kauri ang panalo'y ibigay

- gregoriovbituinjr.

02.25.2025

* litrato mula sa google

P5 dagdag pasahe sa dyip, grabe

P5 DAGDAG PASAHE SA DYIP, GRABE

tataas ang pamasahe

di tumataas ang sahod

makikinabang ang tsuper

dagdag-hirap sa komyuter

ang limang piso'y di barya

lalo't mahirap ang tao

na sadyang pinagkakasya

ang kakarampot na sweldo

kauna-unawa naman

na ang pagtaas ng presyo

ng langis at gasolina

ay sadyang di mapigilan

may Oil Deregulation Law

na bahala ang negosyo

kaya pagtaas ng presyo

di mapigil ng gobyerno

nagtataasan ang lahat

maliban sa sahod nila

kailan ba mamumulat

na baguhin ang sistema

- gregoriovbituinjr.

02.24.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Pebrero 20, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2

Nilagang daing na tuyo

NILAGANG DAING NA TUYO

imbes prituhin, aking inilaga

ang ilang nabiling daing na tuyo

wala namang problema sa hinanda

ang mahalaga lang, ito'y maluto

mula sa karaniwang pagpiprito

ng tuyong daing, iniba ko naman

tingin mo man, ito'y eksperimento

ngunit sagad sa buto ang linamnam

imbes mantika, ginamit ko'y tubig

tila isda'y ibinalik sa ilog

subalit sadyang malasa sa bibig

pananghalian ko'y nakabubusog

- gregoriovbituinjr.

02.24.2025

Kawawa naman ang buwaya

KAWAWA NAMAN ANG BUWAYA

kawawa naman ang buwaya

sa tusong trapo iginaya

dahil ba sa kapal ng balat

o pangil, kaytinding kumagat

buwaya'y tawag sa tiwali

lalo't trapo'y tengang kawali

sa hirap at dusa ng dukha

sa bayan ay walang ginawa

nakatanghod lamang sa kaban

ng bayan ang nanunungkulan

imbes sa masa kumakampi

ay sa burgesya nagsisilbi

kabang bayan ang nasa isip

pati alagad nilang sipsip

buwaya'y kawawang totoo

pagkat itinulad sa trapo

- gregoriovbituinjr.

02.24.2025

* batay sa komiks na Bugoy sa pahayagang Pang-Masa, Pebrero 23, 2025, p.7

Naibalik ang nawawala

NAIBALIK ANG NAWAWALA

sa nagpi-print, taospusong pasasalamat

naiwang USB ay nabalik ngang sukat

akala ko'y nawaglit na ang mga ulat

akala ko'y nawala na ang mga sulat

nagninilay ako't may bagong sinaliksik

tinunghayan ko ang naroong natititik

na nais kong ma-print agad sa pananabik

mga bagong leksyong sa utak isisiksik

at dinukot ko ang USB sa pitaka

nawawala, di ko na makita, lagot na

mabuti na lamang at aking naalala

baka nasa printing shop, babalikan ko pa

makalilimutin na ang tulad kong gurang

na nasa mahigit limampung taong gulang

sana, USB ay di nawalang tuluyan

nabalikan ko lang iyon kinabukasan

kung nawala, bagong USB ay bibilhin

natutulala ako't dagdag na gastusin

sa printing shop, naibalik iyon sa akin

at ang pasasalamat ko'y tumataginting

- gregoriovbituinjr.

02.23.2025

Pagtula'y pahinga sa laksang suliranin

PAGTULA'Y PAHINGA SA LAKSANG SULIRANIN

pagtula'y pahinga sa laksang suliranin

nire-relaks ang utak ang tanang layunin

tutula muna sa dami ng lulutasin

yaong iba naman, yosi na'y hihithitin

bago matulog o paggising, nagninilay

problemang sala-salabid ang nakahanay

mga nalilirip animo'y naghihintay

mapapatula nang loob ay mapalagay

naglalaba man o nagluluto, may tula

nasa tahanan man, sa lansangan o baha

nakangiti sa labas, sa loob ay luha

maaliwalas ang mukha ngunit balisa

nasa lungsod man, tila ako'y nasa liblib

kayrami mang ahas na sadyang mapanganib

tanging nagagawa'y ang tibayan ang dibdib

sa kaharap mang trapo't halimaw ay tigib

- gregoriovbituinjr.

02.23.2025

Tatawirin ko kahit pitong bundok

TATAWIRIN KO KAHIT PITONG BUNDOK

tatawirin ko kahit pitong bundok

upang sa sinta'y mapatunayan ko

na siya ang sa puso'y tinitibok

nang tamaan ng pana ni Kupido

tatawirin ko kahit pitong bundok

upang patunayan lamang sa masa

na nagsisikap abutin ang tuktok

na kakamtin din nila ang hustisya

tatawirin ko kahit pitong bundok

bilang patunay sa obrero't dukha

na sila'y totoong lider na subok

na magbabago sa takbo ng bansa

tatawirin ko kahit pitong bundok

upang sa kababaihan patunay

na aking madalas na naaarok

sila'y pawang lider na mahuhusay

tatawirin ko kahit pitong bundok

upang patunayan sa mga api

na sila'y di lagi na lang yukayok

kundi giginhawa rin at bubuti

tatawirin ko kahit pitong bundok

na sistemang bulok pala'y titirik

kung sama-sama nating matatarok

na kailangan palang maghimagsik

- gregoriovbituinjr.

02.23.2025

Look Forward tayo kay Attorney Luke

Look Forward tayo kay Attorney Luke

Lider-manggagawa siyang subok

Sa Senado ay ating iluklok

Lalo 't sistema'y di na malunok

Iboto natin, Luke Espiritu

Na dapat maupo sa Senado

Siya ang kailangan, Bayan ko

Tungo sa tunay na pagbabago!

- gregoriovbituinjr.

02.22.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/xVuJe1tdSQ/

Dahil sa political dynasty

Dahil sa political dynasty 

Trapo sa masa'y di nagsisilbi

Pulos ayuda lang sa kakampi

Upang mabago ang nangyayari

Iboto natin si Ka Leody

Para Senador ng ating bansa 

Tiyak na siya'y may magagawa 

Sa isyu ng manggagawa 't dukha

Iboto ang Senador ng madla

Si Ka Leody de Guzman na nga!

- gregoriovbituinjr.

02.22.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/xVoYOxfcWS/ 

Ang mga nalilirip

ANG MGA NALILIRIP

iniisip ko pa ring kumatha

ng nobelang tatatak sa madla

inspirasyon ang danas ng dukha

upang sa hirap ay makalaya

nagsasalimbayan ang nalirip

na paksang umaalon sa isip

pati mga isyung halukipkip

upang masa sa dusa'y masagip

bawat pagkatha'y di isusuko

kahit ang nadarama'y siphayo

pinangarap sana'y di gumuho

at ang asam na akda'y mabuo

nawa'y masimulan at matapos

ang nobela hinggil sa hikahos

wakasan na ang pambubusabos

ng sistemang sa dibdib umulos

- gregoriovbituinjr.

02.21.2025

Nang-hostage dahil di ibinigay ang sahod

NANG-HOSTAGE DAHIL DI IBINIGAY ANG SAHOD

grabeng isyu itong dapat mabigyang pansin

hinggil sa isang obrerong kayod ng kayod

binalewala siya ng amo pa man din

kaya nang-hostage nang di binigay ang sahod

bakit ba isyu'y pinaabot pa sa ganyan

kaytindi ngang ulat kung iyong mababasa

ang kanyang lakas-paggawa'y ayaw bayaran

ng employer niyang tila ganid talaga

hinabol pa siya ng kapwa empleyado

upang pagtulungan, upang siya'y itaboy

doon humingi ng tulong ang kanyang amo

di malaman ang gagawin, nang-hostage tuloy

hanggang mga pulis na ang nakipag-usap

na nag-ambagan nang sahod niya'y mabuo

manggagawang di binayaran, di nilingap

ay napiit na't nag-sorry nang buong puso

sahod naman niya ang kinukuhang tiyak

upang kanyang pamilya'y di naman magutom

hinihingi niya'y para sa mga anak

komento ko lang sa isyu'y kamaong kuyom

- gregoriovbituinjr.

02.20.2025

* ulat mula sa pahayagang Tempo, Pebrero 20, 2025, p.5

February 20 - World Day of Social Justice

PEBRERO 20 - WORLD DAY OF SOCIAL JUSTICE

dapat may hustisya para sa lahat

para sa makataong komunidad

at para sa buhay na may dignidad

para ang ating bansa'y may pag-unlad

Pebrero a-Bente, Pandaigdigang

Araw ng Katarungang Panlipunan

isang araw na nararapat lamang

alalalahanin nating mamamayan

tulad nito ang mahalagang isyu

ng Araw ng Karapatang Pantao

hustisya'y dapat makamit ng tao

lalo yaong mga naagrabyado

wakasan na ang pagsasamantala

ng ilan sa nakararaming masa

ipaglaban, panlipunang hustisya

at baguhin ang bulok na sistema

- gregoriovbituinjr.

02.20.2025

Ang makatang Percy Bysshe Shelley

ANG MAKATANG PERCY BYSSHE SHELLEY

hanga rin ako sa makatang Percy Bysshe Shelley

pagkat siya'y makatang radikal na masasabi

mithi kong tula niya'y isalin sa ating wika

upang mga katha niya'y mabasa rin ng madla

may nakita akong aklat siya ang tinalakay

di pa mahiram sa opis na pinuntahang tunay

radikal mag-isip lalo't itinaguyod naman

pantay na pamamahagi ng yaman sa lipunan

ang kanyang aktibismo't mga akdang pulitikal

ay mababasa kung gaano siya ka-radikal

napagnilayan din niya noon ang Rebolusyong

Pranses, pati na ang pamumuno ni Napoleon

sumuporta sa himagsik laban sa monarkiya

sa Espanya, pati nang mga Griyego'y mag-alsa

laban sa imperyong Ottoman, makatang idolo

na itinuturing na sosyalista katulad ko 

sana'y mahiram ko't mabasa ang libro sa opis

na sana'y di anayin o kainin lang ng ipis

mahalagang talambuhay niya'y aking manamnam

inspirasyon siya kaya libro'y nais mahiram

- gregoriovbituinjr.

02.19.2025

Huwag nang iluklok ang walang nagawa

HUWAG NANG ILUKLOK ANG WALANG NAGAWA

wala raw nagawa ang kapitan

ang puna ng isang mamamayan

nais ng anak pumalit dito

pag natapos na raw ang termino

simpleng puna lang ng Mambubulgar

katotohanang nakakaasar

ganito'y hahayaan lang natin?

sila pa ba ang pananalunin?

tila komiks ay nagpapatawa

ngunit hindi, komiks ay konsensya

ng bayan at mga naghihirap

dahil nakaupo'y mapagpanggap

pangako, bayan daw ay uunlad

subalit progreso'y anong kupad

matuto na tayo, O, Bayan ko

huwag nang iluklok iyang trapo

- gregoriovbituinjr.

02.18.2025

* mula sa pahayagang Bulgar, 02.18.2025, p.4

Balaw

BALAW

bagong salita sa akin bagamat luma

na nasa palaisipan: Walo Pababa

tanong: ilaw o sulo para sa taong nasa

madilim na landas, sagot ay BALAW pala

ang "nasa madilim na landas" ba'y karimlan?

kaya balaw yaong gagamiting ilawan

o iyon ay isang talinghagang nawatas

na nangangahulugang "naligaw ng landas"

balaw ba'y isang gabay, patnubay, o payo

upang naligaw ng landas ay mapanuto

paano iyon ginamit sa pangungusap?

"Sindihan ang balaw, karimlan na'y laganap"

dagdag kaalaman sa makatang tulad ko

na adhika'y gamitin sa tula ko't kwento

ang balaw ding ito sa akin ay nagmulat

upang tuntunin ang minulan ng alamat

- gregoriovbituinjr.

02.18.2025

* palaisipan sa pahayagang Bulgar, Pebrero 17, 2025, p.11

Ipon sa tibuyô

IPON SA TIBUYÔ

sa bote ng alkohol na ginawa kong tibuyô
pinagtipunan ng baryang sampû at benteng buô
nakatatlong libong piso rin nang aking binuksan
na akin namang inilagak sa bangko ng bayan

mabuti na ring mag-ipon sa tibuyô ng barya
kung kinakailangan, may mabubunot talaga
may pangmatrikula na sakaling ako'y mag-aral
may pambayad din pag nadala ako sa ospital

sadyang kayhirap pag wala kang anumang naipon
kaya pag-iipon ay isa kong malaking layon
lalo't aktibista akong pultaym at walang sahod
pag may kailangan, ayoko namang manikluhod

kaya mag-ipon sa tibuyô hangga't kakayanin
habang malakas pa't obal ay kaya pang takbuhin
ayoko namang pag gurang na'y manghingi ng limos
kaya ngayon pa lang, nag-iipon na akong lubos

- gregoriovbituinjr.
02.17.2025

Nilay

NILAY

kung anu-ano ang nalilirip

o marahil walang nasa isip

mga problemang dapat masagip

o pulitikang dapat mahagip

sa kisame'y muling titingala

baka lang makasagap ng paksa

ano bang pakinabang ng madla

sa tula? wala na nga ba? wala?

pipilitin kong makapagsulat

ng anumang makapagmumulat

paksang magaan man o mabigat

o yaong paksang nakagugulat

bagamat tuliro man sa bahay

tulala ang makata ng lumbay

patuloy lang akong magninilay

upang puso't diwa'y mapalagay

- gregoriovbituinjr.

02.17.2025

Paumnahin at di makakadalo

PAUMANHIN AT DI MAKAKADALO

nais ko sanang saksihan ang proclamation rally

ng pambato sa Senado, na sina Ka Leody

de Guzman at Ka Luke Espiritu mamayang gabi

subalit may sakit si misis, di ako puwede

madaling araw nagtungo na sa unang ospital

walang kama, na-dextrose sa upuan, di nagtagal

ay lumipat na kami sa ikalawang ospital

may higaan, habang naka-dextrose ang aking mahal

isusulat ko sana sa pahayagang Taliba

ng Maralita ang proklamasyon ng manggagawa

at ating isigaw: Manggagawa Naman! sa madla

nais ko man ay di ako makasaglit mamaya

ako lang kasama ni misis sa bahay at buhay

inuna ko siya upang loob ko'y mapalagay

gayunman, proklamasyon sana'y maging matagumpay

at sa mga dadalo, mabuhay kayo! mabuhay!

- gregoriovbituinjr.

02.16.2025

Paksa

PAKSA

kahit natutulala

patuloy ang pagtula

anumang naitala

di binabalewala

makata ng lansangan

ako kung maturingan

hinggil sa sambayanan

ang paksang tangan-tangan

dibdib ay napupunit

ng aleng kumalabit

para sa baryang hirit

buti't di nang-uumit

ang kamao ko'y kuyom

dahil kayraming gutom

bibig ko man ay tikom

pluma ko'y di uurong

titingin sa kisame

sa diwa'y may mensahe

paksang nakabibingi

sa tula sinasabi

- gregoriovbituinjr.

02.16.2025

Tula lang ng tula

TULA LANG NG TULA

madalas mang zero o walang like ang mga tula

di iyon dahilan upang tumigil sa pagkatha

masakit mang walang pumapansin sa nalilikha

ay di pa rin ako titigil sa pagmamakata

sa Noli Me Tangere nga'y may magandang pinayo

kay Crisostomo Ibarra si Pilosopo Tasyo

sa Kabanata Dalawampu't Lima'y nakukuro

di pangkasalukuyan ang mga akdang nahulo

baka sa hinaharap, mga tula ko'y matanggap

ng madla, dahil ito'y talaga kong sinisikap

na kathain mula puso, diwa't pinapangarap

na lipunang makatao, at walang mapagpanggap

habang narito ako't marami pang naninilay

wala mang mag-like ay tutula pagkat tula'y tulay

tungo sa hinaharap na walang hirap at lumbay

tula lang ng tula at sa tula'y magpakahusay

- gregoriovbituinjr.

02.15.2025

Pagtatanggol sa sarili

PAGTATANGGOL SA SARILI

bata pa'y nakilala na si Bruce Lee

mga akda niyang libro'y binili

hinggil sa JiKunDo, pati na sine

niya'y pinanood ko at nawili

sumunod, pelikula ni Jackie Chan

walang aklat niya akong nalaman

pagsusulat ba'y di nakagawian

kundi panoorin lang sa sinehan

nariyan din sina Jet Li, Samo Hung,

at marami pa, kung sila'y magsabong

tila sa kalaban di umuurong

sa sarili ako'y napapatanong

kung fu nila ay nais kong basahin

kanilang akda'y tiyak kong bibilhin

aralin, suriin, sanayin, gawin

nang sarili'y maipagtanggol natin

bata pa'y inaral na ang tae kwon do

may YawYan din ang mga Pilipino

na si Nap Fernandez ang guro nito

kay Bruce Lee, salamat sa iyong libro

- gregoriovbituinjr.

02.15.2025

Tula'y tulay

TULA'Y TULAY

tula'y tulay ko sa manggagawa

tulang kinatha ukol sa dukha

tula upang umugnay sa madla

kaya naritong nagmamakata

dito natagpuan ang pag-ibig

taludtod at saknong ang kaniig

kinatha'y nilupak at pinipig

kahit nakatihaya sa banig

tahakin ma'y pitong kabundukan

maging madawag na kagubatan

nasa lansangan man o piitan

kakatha't kakatha pa rin naman

tula'y aking tulay sa daigdig

bibigyang boses ang walang tinig

kuhila't burgesya'y inuusig

na hustisya ang pinandidilig

- gregoriovbituinjr.

02.12.2025

Larga masa

LARGA MASA

dapat matibay ang larga masa

upang mapanatag ang titira

sa tahanang itinayo nila

lumindol man, di madidisgrasya

ayon sa isang diksiyonaryo:

larga masa'y pinaghalong sukat

na dami ng buhangin, semento, 

graba't tubig, nang lalong tumibay

ang gusali't bahay na tinayo

o tulay at lansangang daanan

matibay pala ang larga masa

di lang ito para sa konstruksyon

pag lumarga ang mulat na masa

tutunguhin nila'y rebolusyon

may matibay na pagkakaisa

matatag na prinsipyo't pundasyon

tara, masa, tayo nang lumarga

baguhin ang bulok na sistema

ibagsak ang gahamang burgesya,

oligarkiya at dinastiya!

- gregoriovbituinjr.

02.12.2025

* larga masa - mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, p.680

Ingat sa 'hospital bill scam'

INGAT SA 'HOSPITAL BILL SCAM'

mabuti't di kami na-scam sa ospital

nang naroon pa kami ng asawang mahal

ng apatnapu't siyam na araw, kaytagal

buti't di naloko ng scam na kriminal

ingat po sa bagong modus, O, kababayan

magti-text sa pasyente upang mabayaran

ang bill, inengganyong makaka-discount naman

kapag nagbayad daw ang pasyente sa online

pag nabayaran, maglalahong parang bula

padala sa e-wallet, natangay nang sadya

pati kausap ay tuluyan ding nawala

sa ganyang modus, pinag-iingat ang madla

labingsiyam na pala ang dito'y nadale

huli'y nangyari sa ospital sa Makati

pa'no nabatid ang detalye ng pasyente

sinong mga kasabwat na dapat mahuli

- gregoriovbituinjr.

02.11.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Pebrero 11, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2

Basa-nilay

BASA-NILAY

hatinggabi, pusikit ang karimlan

kayrami pa ring napagninilayan

nais nang magpahinga ng isipan

alalahani'y makakatulugan

ngunit madalas, nagbabasa muna

ng dyaryo, libro't isyung may halaga

nagbabakasakaling may pag-asa

ang masang talagang nakikibaka

bago matulog, magninilay-nilay

sa isang isyu ba'y anong palagay

pag naghikab ay tutulog nang tunay

nang bukas, masa'y muling makaugnay

isyung sa diwa'y nakakakiliti

ay sadyang inaaral, sinusuri

kung ramdam ng masang isyu'y masidhi

kumilos kita't alamin ang sanhi

- gregoriovbituinjr.

02.10.2025

Paglalaba

PAGLALABA

matapos ang misyong pampulitika

bilang isang pultaym na aktibista

gawaing bahay naman, maglalaba

ng maruruming damit ng pamilya

ganyan lang ang buhay ng isang pultaym

may pampulitikal at pantahanan

matapos na makipagtalakayan

sa masa, sunod naman ay labahan

kukusutin ang maruming kuwelyo,

kilikili't malibag na pundiyo

aktibista'y isa ring labandero

makata'y naglalaba ring totoo

habang naglalaba ay naninilay

ang samutsaring isyu't bagay-bagay

matapos banlawan ay isasampay

at bukas, sa masa'y muling uugnay

- gregoriovbituinjr.

02.10.2025

Isaaklat na ang mga kinathang tula

ISAAKLAT NA ANG MGA KINATHANG TULA

ako ba'y isinilang upang magmakata

upang araw gabi'y kumatha nang kumatha

upang anumang nanilay ay itutula

kahit madalas nakatunganga't tulala

natanto kong ang pagtunganga'y trabaho rin

tititig sa malayo, sa langit, sa dilim

inuunawa anumang naroong lihim

na nais tuklasin kahit na may panimdim

minsan, sa pagtunganga'y may nadadalumat

paksang pag napagtanto'y agad isusulat

nagbabakasakaling ang masa'y mamulat

tungong pantay na lipunang kanyang nasipat

walang pera sa tula kung paisa-isa

subalit kung isasaaklat, may halaga

tipunin na ang mga tulang nakatha na

aklat na nalathala, sa madla'y ibenta

- gregoriovbituinjr.

02.09.2025

Kakasuhan dahil sa P241B singit sa badyet

KAKASUHAN DAHIL SA P241B SINGIT SA BADYET

singit sa badyet ng pamahalaan

ay matagal na ring usap-usapan

blangkong badyet umano'y tinapalan

kaya heto mayroon nang kakasuhan

two hundred forty one billion pesos na

ang siningit ng mga kongresista

anang ulat, nang ito'y mabisita

kaya tama lang tao'y magprotesta

sigaw nga: Mandarambong, Panagutin!

Mandarayang Kongresista, Singilin!

ang twenty twenty five budget, alisin!

dinastiyang pulitikal, durugin!

ito'y pinakamasahol daw na badyet

na may mga blangko't kayraming singit

pang-ayuda't pang-eleksyon, pinuslit?

O, Bayan, di ka pa ba magagalit!

- gregoriovbituinjr.

02.09.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Pebrero 9, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2

Walang tibay ang gawang balasubas

WALANG TIBAY ANG GAWANG BALASUBAS

sementadong flood control project, dumausdos

gumuho sa walang hintong buhos ng ulan

magkanong pera ng bayang dito'y ginastos

kontratista pala nito'y di nasilayan

bakit ba walang tibay ang ginawang ito

ilang mason ang naglinaw nang kausapin

di kumapit ang semento, kulang sa bato

di type A o type B ang mixing ng buhangin

proyekto'y tinipid? o kaya'y kinurakot?

kaya flood control project ay bumigay agad

sinong responsable? sinong dapat managot?

ilang milyong piso ang dito'y kinulimbat?

anang ulat, pagkakagawa'y balasubas

ilang lokal na kontratista pa'y blacklisted

apatnapu't siyam na metro ang nalagas

nalusaw na milyones sa bayan pa'y hatid

- gregoriovbituinjr.

02.08.2025

* ulat mula sa pahayagang Abante Tonite, Pebrero 8, 2025, p.3

Isang kahig, isang tuka

ISANG KAHIG, ISANG TUKA

tulad daw ng manok / ang buhay ng dukha

pagkat sila'y isang / kahig, isang tuka

sa bawat pagkilos / ay kakaing sadya

pag di nagtrabaho, / pagkain ay wala

parirala itong / palasak sa bayan

upang ilarawan / yaong karukhaan

maagang gigising / at paghahandaan

ang isang araw na / lalamnan ang tiyan

kaya tinatawag / silang mahihirap

ng tusong burgesyang / pawang mapagpanggap

sangkahig, santuka'y / wala raw pangarap

mga maralitang / walang lumilingap

bawat kinikita'y / para sa pagkain

di sa luho, gamit, / o anupaman din

bawat pagkahig mo'y / pang-ngayong pagkain

wala para bukas / at kakahig pa rin

- gregoriovbituinjr.

02.08.2025

* komiks mula sa pahayagang Pang-Masa, Pebrero 6, 2025, p.7    

Kwento ng kwento

KWENTO NG KWENTO

talagang pinaghuhusayan ko

ang pagkatha ng maikling kwento

nagbabakasakali lang ako

na makatha ang nobelang plano

simulan muna sa kwentong munti

subukan ang pabula o dagli

paksa ko'y kontrabida ang hari

at bayani'y yaong aping uri

batay sa dinanas bilang tibak

at sa mga gumapang sa lusak

ideya't isyu nga'y tambak-tambak

di mauubos ang bala't pitak

basta ako'y katha lang ng katha

diwa'y sinasanay sa paglikha

balang araw, nobelang inakda

sa taumbayan mananariwa

- gregoriovbituinjr.

02.07.2025

Trapo kadiri

TRAPO KADIRI

dati pang-marginalized ang party list

ngayon mga trapo ito'y pinuslit

di naman marginalize, nagpumilit

na party list na'y kanilang magamit

magbabalot na raw ang isang donya

isang artista'y nominee ng gwardya

asendero'y nagkunwang magsasaka

nominado rin ay kapitalista

nababoy na ang party list na batas

pinaikutan na ng mga hudas

kinalikot ng mga balasubas

kinutinting ng mga talipandas

kayraming billboard upang matandaan

ng botante ang kanilang pangalan

ngunit babawiin sa mamamayan

ang ginastos nilang trapong gahaman

mga trapo kasi ang nominado

dinastiya'y pinasok na rin ito

dapat sa kanila'y huwag iboto

iba naman, di ang kupal na trapo

- gregoriovbituinjr.

02.07.2025

* mula sa pahayagang Bulgar, Pebrero 6, 2025, p.4

Pagpupugay kay Cong. Edcel Lagman

PAGPUPUGAY KAY CONG. EDCEL LAGMAN

isang taaskamaong pagpupugay

sa iyo ang aming iniaalay

sa tapat mong dedikasyon at husay

upang masa'y mapaglingkurang tunay

isa kang magaling na mambabatas

na kayrami nang naipasang batas:

ang makabuluhang Anti-Torture Act

pati Anti-Enforced Disappearance Act

ang Human Rights Victims Reparation

and Recognition Act, Responsible

Parenthood and Reproductive Health Act

at ibang mahahalagang batas

tulad mo'y isang matatag na muog

na di basta-basta nabubulabog

sa debate, talagang nandudurog

ng katunggaling matalino't subok

tulad mo'y agila sa himpapawid

puso'y bukas sa masa, di mapinid

kung magmaneho'y di tumatagilid

tulad sa Kongresong mensahe'y hatid

tulad mo'y tala sa gabing madilim

tinitingala sa diwang kaylalim

karapatang pantao'y itinanim

sa aklat at puso ng magigiting

tulad mo'y dakilang lider-obrero

na umalalay sa maraming kaso

ng manggagawang nakibakang todo

upang karapata'y maipanalo

maraming salamat, Ka Edcel Lagman

sa ambag sa bayan at karapatan

tunay kang mambabatas na uliran

at magandang halimbawa sa bayan

- gregoriovbituinjr.

02.06.2025

* kinatha ng makatang gala habang dumadalo ang mag-asawa sa parangal kay Ka Edcel sa Mt. Carmel, gabi, Pebrero 6, 2025

Sa ikadalawampu't apat na anibersaryo ng pagpaslang kay Ka Popoy

SA IKADALAWAMPU'T APAT NA ANIBERSARYO NG PAGPASLANG KAY KA POPOY

dalawampu't apat na taong singkad

katarungan pa rin ang hinahangad

sa pumaslang ba'y sinong maglalantad?

buong kwento ba'y sinong maglalahad?

bagamat karaniwang tao kami

na sa manggagawa ay nagsisilbi

tuloy ang pagkilos araw at gabi

ang bawat hakbang ay pinagbubuti

tulad din ni Ka Popoy, ipanalo

ang asam na lipunang makatao

na tinatawag naming sosyalismo

na mamumuno'y ang uring obrero

hustisya para kay Ka Popoy Lagman

ito'y adhika't ipinaglalaban

itatag nati'y pantay na lipunan

na walang mang-aapi at gahaman

- gregoriovbituinjr.

02.06.2025

* binasa ng makatang gala sa programa ng paggunita sa UP Bahay ng Alumni, hapon ng Pebrero 6, 2025

Sa hagdanan kong aklat

SA HAGDANAN KONG AKLAT

sa aking pagbabasa

ako'y nakapupunta

sa bansang iba't iba

kahalubilo'y masa

taos pasasalamat

sa hagdanan kong aklat

pagkat nadadalumat

mga paksang nagkalat

tara, kaibigan ko

galugarin ang mundo

tara, maglakbay tayo

at magbasa ng libro

salamat sa hagdanan

kong aklat, sambayanan

ay ating bahaginan

ng tamong karunungan

- gregoriovbituinjr.

02.06.2025

* litrato mula sa google

Ang sinumang bayani'y nagsimulang aktibista

ANG SINUMANG BAYANI'Y NAGSIMULANG AKTIBISTA

ang sinumang bayani'y nagsimulang aktibista

ipinaglaban ang kagalingan ng mamamayan

laban sa naghaharing burgesya't oligarkiya

ipinaglaban ang hustisya't paglaya ng bayan

di sila oo lang ng oo't tanggap ang tiwali

nais nilang maitama ang kalagayang mali

bawat pagpapasya nila'y pagbabakasakali

upang mabago lang ang sistemang nakamumuhi

kaapihan ng bayan ay nilarawan sa Noli

at Fili kaya namulat ni Rizal ang marami

dahil doon inakusahan siyang nagrebelde

sa Espanya, binaril sa Bagumbayan, bayani

pinangunahan ni Bonifacio ang Katipunan

at naitatag ang bansa nang sedula'y pinunit

na simula ng himagsikan tungong kalayaan

subalit siya'y pinaslang pati kanyang kapatid

ang misyon niya'y itinuloy ni Macario Sakay

kapanalig ng Katipunan, talagang mahusay

sumuko sa Kano para sa Asembliyang pakay

kasama si Lucio De Vega, sila ay binitay

si Jose Abad Santos, ayon sa kwento ng anak

ay naging tapat sa bayan, pinugutan ng Hapon

kayrami pang lumaban, gamit ma'y pluma o itak

aktibista silang paglaya ng bayan ang misyon

taospusong pagpupugay sa bawat aktibista

na lumaban sa pang-aapi't pagsasamantala

kumikilos upang itayo'y pantay na sistema

isang lipunang manggagawa, gobyerno ng masa

- gregoriovbituinjr.

02.05.2025

Pananghalian

PANANGHALIAN

payak lang ang pananghalian

ginisang sardinas na naman

pagkain ng nagmamakata

matapos magmuni't tumula

kahit papaano'y nabusog

sa ulam na may konting sahog

na kamatis, bawang, sibuyas

upang katawan ko'y lumakas

tara, kain tayo, katoto

ulam ko man ay di adobo

mabuti't may pagkaing sapat

na dapat ipagpasalamat

ginisang sardinas mang ulam

ngunit sadyang nakatatakam

- gregoriovbituinjr.

02.05.2025

Ginahasa ng parak

GINAHASA NG  PARAK

isang babae ang pinagsamantalahan

ng isang pulis, ito na'y dinisarmahan

at tinanggalan ng tsapa, mabuti na lang

krimeng nagawa'y dapat niyang panagutan

isa pa naman siyang alagad ng batas

sa pakikitungo sa kapwa'y di parehas

anong nasok sa isip at naging marahas

nang dahil sa kalibugan ay naging hudas

sapilitan daw na pinainom ng droga

ang babae at sa isang bukid dinala

at doon hinalay ang kawawang biktima

ngayon, nasa ospital nang dahil sa trauma

dininig daw ay kasong administratibo

laban sa suspek, bakit ganoon ang kaso?

dapat kasong kriminal ang isampa rito

pagkat nanggahasa ang suspek, krimen ito

dahil ba siya'y pulis na may sinasabi?

parak na parang lumalapa lang ng karne

dapat lang managot ang pulis na salbahe

at bigyang hustisya ang kawawang babae

- gregoriovbituinjr.

02.05.2025

* ulat mula sa pahayagang Abante Tonite, Pebrero 4, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2